11% méér mensen vonden de weg naar het Sociaal Verwarmingsfonds
2022 bleek een bikkelhard jaar waarin de energieprijzen maar liefst drie keer zo hoog lagen als voorheen en de inflatie boven de 10% klom. Maar in tijden van crisis werpt snel schakelen vruchten af. Extra crisismaatregelen en een nieuwe communicatiecampagne zorgden ervoor dat 11% méér begunstigden de weg vonden naar het Sociaal Verwarmingsfonds.
Energiearmoede
Meer dan één op de vijf huishoudens kampte in 2019 al met energiearmoede. Maar toen moest het ergste nog komen. In 2021 was het voor bijna één op de vier Belgen onmogelijk om een onverwachte financiële tegenslag te dragen. De energiefactuur gold als belangrijkste stressfactor. De groep huishoudens in energiearmoede werd in 2022 alleen maar groter. Gezinnen die het al niet breed hadden, werden gedwongen om keuzes te maken tussen voeding kopen of hun woning verwarmen. "We hoorden schrijnende verhalen van mensen die niet meer wisten hoe ze het einde van de maand moesten halen", vertelt Walter Walgraeve, Algemeen Directeur van het Sociaal Verwarmingsfonds. "
We hoorden schrijnende verhalen van mensen die niet meer wisten hoe ze het einde van de maand moesten halen
Walter Walgraeve, algemeen directeur Sociaal Verwarmingsfonds
Ons callcenter kreeg verschillende telefoontjes van tachtigers die zeiden: ‘In de voormiddag loop ik thuis rond en laat ik de verwarming uit, maar in de namiddag moet ik rusten en wordt het binnen heel koud. Dat is toch niet leefbaar?' Vorig jaar hebben we meer dan ooit gemerkt dat onze organisatie bestaansreden heeft, meer nog, dat ze mensen door een crisis kan helpen loodsen."
Meer dan 80.000 gezinnen
Het Sociaal Verwarmingsfonds is er voor mensen die stookolie, lamppetroleum of propaangas gebruiken. Zo’n één op de vijf gezinnen in België maken gebruik van deze brandstoffen voor hun verwarming. In Wallonië gaat het zelfs om één op de twee gezinnen. "In 2022 hebben we maar liefst 11% méér begunstigden kunnen bereiken dan de voorbije jaren", vertelt Walter Walgraeve. "In totaal ging het om meer dan 80.000 gezinnen. De crisis heeft mensen ertoe aangezet om de stap naar het OCMW sneller te zetten, ze moeten hun toelage daar immers zelf aanvragen. Maar ook de communicatie-inspanningen en de verhoging van de toelage door de overheid hebben geholpen."
De federale regering besliste in de zomer van 2022 om de voorwaarden voor een verwarmingstoelage tijdelijk aan te passen. De toelage per liter steeg en nog tot het einde van dit jaar is het maximaal aantal betoelaagde liters per huishouden verhoogd van 1500 naar 2000 liter. Wie tussen november 2021 en maart 2023 stookolie liet leveren, had ook recht op een eenmalige premie van 300 euro die bovendien cumuleerbaar was met de aanvraag voor een toelage van het Sociaal Verwarmingsfonds.
"Die bijkomende maatregelen hebben duizenden mensen toch een beetje gemoedsrust gegeven", legt Walter Walgraeve uit. "Ook onze callcentra hebben daartoe bijgedragen. Veel van onze begunstigden waren in de war door de complexiteit van de procedures om toegang te krijgen tot de verschillende soorten steunmaatregelen, zoals btw-verlagingen, het federaal basispakket energie of het uitbreiden van het sociaal tarief op gas en elektriciteit. Onze lijnen hebben overuren gedraaid."
Geen business as usual
Vorig jaar keerde het Sociaal Verwarmingsfonds zo'n 22 miljoen euro uit aan verwarmingstoelagen. Bijna 90% werd uitgekeerd aan begunstigden van categorie 1: mensen met recht op een verhoogde verzekeringstegemoetkoming van de ziekte- en invaliditeitsverzekering. Het overige budget ging naar mensen met een begrensd inkomen of personen met schuldoverlast. "Het was geen business as usual in 2022, maar we zijn er toch in geslaagd onze doelgroepen te ondersteunen. Het komende jaar willen we nog meer mensen motiveren om hun verwarmingstoelage aan te vragen. Een vernieuwde website maakt deel uit van het plan."
Meer weten? bekijk dan ons jaarverslag 2022.